Климат қалыптастырушы факторлар

Оқыту мақсаты

8.3.2.1 климат қалыптастырушы факторларды талдайды

7.3.2.3.  «ауа  райы»  ұғымын түсіндіреді

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар орындай алады: климат, ауа райы анықтамаларын ажырата алады, белдеулерді көрсете алады.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады:климат қалыптастырушы факторларды ажыратып, мысалдар келтіреді.

Кейбір оқушылар орындай алады: атмосфералық қысым белдеулерінің қалыптасу себептері мен тұрақты желдердің соғу бағыттарын сипаттай алады.

Ауа райы  ұғымы  мен  оны  құрайтын элементтерді  біледі.

Жекелеген  элементтердің  өлшеу  жолдарын  құралдарын  қолдана  отырып,  көрсете  алады,  өз жұмыстарына талдау жасай алады.

Бағалау критерийі

білу және түсіну

Климат қалыптастырушы факторларды, атмосфералық қысым белдеулерін біледі, қалыптасу заңдылықтарын түсінеді.

Ауа райы  ұғымы  мен  оны  құрайтын элементтерді  біледі

қолдану

Картада климаттық белдеулерді, тұрақты желдердің бағыттарын көрсете алады, қалыптасу заңдылықтарын түсіндіре алады.

Жекелеген  элементтердің  өлшеу  жолдарын  құралдарын  қолдана  отырып,  көрсете  алады,  өз жұмыстарына талдау жасай алады.

Тілдік мақсаттар

Пәнге қатысты арнайы лексика мен терминология:

Климат

Ауа райы

атмосфералық қысым

жел

фактор

Атмосфераның ғаламдық циркуляциясы

Климаттық белдеулер

Картаға қарап, мен… екенін көре аламын

Ортақ сурет … тәрізді

Бұған жатпайтындарға …

Солтүстік/оңтүстік/батыс/шығыс жарты шарларында ...байқалады

Пәндік лексика және терминологияОқушылар: мәтінді оқи отырып метеорологиялық элементтерді (қысым, бұлттылық, температура, жел, жауын- шашын, ылғалдылық)   сипаттайды және маңыздылығын түсіндіреді, (айтылым және жазылым дағдылары) 

Несімен ерекшеленеді..?

Терминді түсіндіріңіз...

 Ауа райы, дегеніміз - ….

Қалыптастыратын құндылықтар

Өзіне құрмет басқаға құрмет

Сабақ барысында, мұғалім және оқушы бір-бірін тыңдайды және сыйлайды.

Академиялық шынайлылық

Сабақ барысында өзара бағалау кезінде әділ бағалауды үйренеді.

Өмір бойы оқу

Оқушы практикалық тапсырманы орындау барысында өткен сабақтың білімін қолданады.

Ынтымақтастық

Жұптық жұмысты орындау барысында өзара байланысқа түсе отырып берілген сұрақтардың жауабын табады.

Пәнаралық байланыс

Физика

Жаратылыстану, физика, математика, химия, экология

АКТ-құндылықтары

АКТ-ның әдістерін тиімді пайдалану, білім беру мен тәрбиелеуде BilimLand ресурстарын ұтымды қолдана білу

Алдыңғы білім

Атмосфераның құрамы мен құрылысы, ауа райы ұғымы, метеорологиялық элементтер, метеорологиялық құрал-жабдықтар

Ауа райы мен климат туралы бастапқы білімдері болуы тиіс.

Жоспарланған уақыттар

Жоспарланатын шаралар

Ресурстар

0-3 мин

Амандасу, ұйымдастыру сәтті.

Психологиялық ахуал:   бүгінгі сабағыма сәйкес  «Африкалық жаңбыр»   тренингі   орындалады

АКТ-көрсетілім, презентация.

1.    Twig-Bilim  ресурсы

view-source:https://twig-bilim.kz/kz/film/types-of-weather-introduction

BilimLand ресурсы

https://bilimland.kz/kk/courses/geografiya-kk/qazaqstan-tabihatynyn-fizikalyq-geografiyalyq-sipattamasy/lesson/klimat-qurushy-faktorlar-zhane-qazaqstan-klimatynyng-qalyptasuy

QR code  жасырылған тапсырмалар

Кескін карта ,  улестірмелі материалдармен

4-10 мин

10-15 мин

8 сынып

1.    АКТ-ны қолдана отырып түрлі суреттер көрсетіледі. Сабақтың тақырыбы және  қарастырылатын оқу мақсаттарымен таныстыру.

BilimLand ресурсы

Өз бетінше жұмыс

№ 2783. Климат құрушы факторлар және Қазақстан климатының қалыптасуы

(С) Мәтінмен жұмыс. Оқушылар мәтінмен танысады.

Мәтін туралы өз ойларыңызды айтыңыздар?

2  BilimLand ресурсы

Мұғалім басшылығымен жұмыс

Климат құрушы факторлар атты  BilimLand ресурсында орналасқан бейнежазба көрсетіледі

 № 2783  сабақ

7 сынып

2.    Twig-Bilim  ресурсы

Жер ортақ үйіміз

  Метеореологиялық жүйелер ЖЕР ТУРАЛЫ ҒЫЛЫМДАР • АУА РАЙЫ • МЕТЕОРЕОЛОГИЯЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕР

Мұғалім оқушыларға ауа райы ұғымын түсіну үшін видео көруді  ұсынады, видео көрген соң анықтамалар жасалынады.

Олай болса, бүгінгі тақырып не туралы деп ойлайсыңдар және алдарыңа қандай мақсат қоясыңдар?Оқушылар  сабақтың тақырыбын және мақсатын анықтап,талдайды.Сабақтағы видеодан көргендерін сипаттап талқыға сала алады.

3.    Twig-Bilim  ресурсы

Өз бетінше жұмыс

Метеореологиялық жүйелер  атты   Twig-Bilim  ресурсында

орналасқан мәтінмен танысады

15 – 20 мин

 3  (С) ауызша

 Мұғалім басшылығымен жұмыс

Тақтадағы терминдерді анықтамаларымен сәйкестендіріп, мағынасын анықтайды.

Оқушылар жұппен факторларға түсіндірме беруі керек, яғни әр фактор климаттың қалыптасуына қалай әсер ететінін түсіндіреді.

Қалыптастырушы бағалау:

-          мұғалім бақылауы және  комментарийі;

-          жұптардың бірін-бірі бағалауы;

-          мұғалімнің кері байланысы.

3

Өз бетінше жұмыс

Жекелей жұмыс.Дәптермен жұмыс

Ø  Ауа райы элементтеріне не жатады?

Кластер жасалынады.

·         Ауа райы элементтері  ....

·         Ауа райы құбылыстары ....

Кластер жасай отырып, ауа райы элементтері және ауа райы құбылыстарының мағынасын ажырата алады.талқылайды.

Қалыптастырушы бағалау:

-          мұғалім бақылауы және  комментарийі;

-          жұптардың бірін-бірі бағалауы;

-          мұғалімнің кері байланысы.

20- 30 мин

4   BilimLand ресурсы

Кескін картамен ,  улестірмелі материалдармен жұмыс

№ 2783.   Жауын шашын таралуын кескін картаға түсіреді

QR code  жасырылған тапсырмаларды  скайнер арқылы анықтайды

Жер шарындағы қысым белдеулерін белгілеп, жазу керек.

. Оқулық мәтінінен немесе интербелсенді тақтада көрсетілген суреттегі атмосфералық циркуляцияның заңдылықтарын  талдайды және басым желдердің түрлерін анықтайды. Жұппен өзара талдайды.

4  Тақтамен жұмыс, үлестірмелі материалдармен жұмыс

QR code  жасырылған тапсырмаларды  скайнер арқылы анықтайды

Жұппен жұмыс.

Мұғалім ауа райы күнделігінің үлгісін береді және үйде де жұмыс жасауға болатынын ескертеді.

1. Астана қаласындағы ауа райының он күннің немесе бір ай мәліметі  оқушыларға беріледі.

Тапсырма:

А. Оқушылар ауа райы күнделігін жүргізеді. Кесте сызады және сол мәліметтерге байланысты мынадай тапсырмаларды орындайды:

Б.  Температураға қатысты: орташа температураны және орташа айлық температураны анықтайды..тақтаға жазады .

В. Амплитуданы есептейді

Д.Ауа қысымына қатысты есептерді шығарады.

Е.  Ауа ылғалдылығына қатысты салыстырмалы және абсолюттік  көрсеткіштерін қарастырады,  есептейді, көрсеткіштердің әр түрлі болуын түсіндіреді.

Ж. Климат картасындағы изотерма сызықтары туралы түсінеді /әр материктегі ең суық және ең жылы айлар табады/

Оқушылар мұғалім берген ауа райы кестесіне байланысты түрлі есептеулер жасайды.Тапсырманы орындау кезінде мұғалім атлас картамен жұмыс жасау жолдарын таныстырады.

/ Гималай тауында /

Бағалау: Оқушылар бір-бірінің «Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі арқылы бағалайды.

30-35

5 BilimLand ресурсы

№ 2783  тест тапсырмалары беріледі

Бағалау :жұптар жұмыстарымен алмасады. Сөйтіп өзара бағалайды.

5 Twig-Bilim  ресурсында  метереологиялық жүйелер

Тереңдетілген тест

Бағалау:  жұптар жұмыстарымен алмасады. Сөйтіп өзара бағалайды.

36-38

Рефлексия    SWOT  талдау  (күшті жақтар, әлсіз жақтары, мүмкіндіктер, қауіп қатер ) 

38-40

Үй тапсырмасы:  

Кескін картамен жұмыс

Оқушылар жергілікті, маусымдық, тұрақты желдердің бағыттарын, соғатын аймақтарын анықтап, кескін картаға түсіреді.

Үй тапсырмасы:  

«Ауа райының жергілікті белгілері »  атта кесте құру

Қосымша ақпарат

Саралау  – Көбірек қолдау көрсету үшін сіз не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай күрделі тапсырма бересіз?

Бағалау – Оқушылардың білімін қалай тексересіз?

Қауіпсіздік ережелері және денсаулықты сақтау

Барлық оқушылар істей алады:

Климат және климат элементтерін ажырата алады. Ауа райы туралы нақты біледі

Оқушылардың көбісі істей алады: 

Климат пен ауа райының айырмашылығын түсіндіре алады.

  Климат қалыптастырушы факторларды анықтайды.

Кейбір оқушылар істей алады:

   Берілген жер бедері бойынша әсер ететін климат қалыптасырушы факторларды сипаттай алады, түсіндіре алады. Ауа райы күнделігін толтырыпғ есептеулерді нақты жүргізе алады.  

Бейнематериал бойынша талдау жұмысын бағалау.  Оқушылар бір-бірінің «Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі арқылы бағалайды.  Мұғалім балауы.

Сабақ үзілістерінде дене қимыл жаттығулары ұйымдастырылады.  Осы сабақта қолданылатын Қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтау қажеттігін ескерту.

Төменде берілген бос орынды өз сабағыңызға рефлексия жүргізу үшін пайдаланыңыз. Сабағыңызға қатысты деген сол жақта келтірілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жиынтық бағалау

Сабақтың қандай екі сәті сәтті өтті (оқуды да, оқытуды да қарастырғанда)?

1: Термин сөздер бойынша берілген тапсырма

2: Ауа райын күнделігін толтырудағы есептеулер

Сабақтың тиімділігін қандай екі жағдай жақстар еді (оқуды да, оқытуды да қарастырғанда)?

1:   BilimLand ресурсын қолдану

2     Twig-Bilim  ресурсын қолдану