Жүрек-қантамырлар жүйесі

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

Жүрек-қантамырлар жүйесі бойынша негізгі ұғымдарды біледі.

Сабақ мақсаттары

Жүрек-қантамырлар жүйесі бойынша білімдерін тиянақтау мақсатында BilimLand, Itest, Twig, NIS-тен түрлі тапсырмалар орындату. Жұптық жұмыстар мен топтық жұмыстарды тиімді пайдалану.

Күтілетін нәтиже

• Жүрек-қантамырлар жүйесінің құрылысы мен қызметін анықтай алады.
• Жүрек-қантамырлар жүйесінің жұмысына сипаттама бере алады.
• Жүрек-қантамырлар жүйесінің құрылысын, жұмысын, реттелуін біледі.

Жетістік критерийлері

Өзін-өзі бағалау. Кері байланыс. Өз бетімен ізденіске бейімделеді. Мәтін бойынша жұмыс жасауға дағдыланады. Тапсырманы өздігінен орындауға үйренеді. Сынып оқушыларымен қарым-қатынастары өрбиді. Қойылған мәселені жетік меңгеріп, одан әрі өрбітеді. Ақпараттық білімдері сараланады.

Сабақтың түрі

Жүрек-қантамырлар жүйесін Блум таксономиясы бойынша қорытындылау.

Тілдік мақсаттар

Терминдік сөздермен жұмыс

Қазақша

Орысша

Ағылшынша

қанайналым

қан

жүрек

үлпершек

жүрекше

қарынша

қос жақтаулы қақпақша

үш жақтаулы қақпақша

жүрек автоматиясы

оттегі

көмір қышқыл газ

зертханалық жұмыс

қауіпсіздік техникасы

кровообращение

кровь

cердце

перикард

предсердие

желудочек

двух створчатый клапан

трех створчатый клапан

автоматия сердца

кислород

углекислый газ

лабораторная работа

техника безопасности

circulation

blood

heart

pericardium

atrium

ventricle

bicuspid valve

tricuspid valve

automatic  heart

oxygen

carbon dioxide

laboratory work

safety engineering

Құндылықтарды дарыту

Адамгершілік қасиеттерін дамыту.

Пәнаралық байланыстар

Физика, химия, математика, медицина, зоология, география

АКТ қолдану дағдылары

Bilimland , Itest , Twigресурстарынан интерактивті тапсырмалар, GLX құрылғылары, ЭКГ өлшеу, электронды оқулық.

Сабақтың кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

Білу

Амандасу, сынып оқушыларын түгендеуден басталады.

Good moning. Қайырлы таң! Thank you sit down please. Рахмет, отыра қойыңдар. What date is it today? Бүгін нешесі? Who is absent? Кім жоқ? What have we studied at  last lesson? Өткен сабақта біз не өттік? Good luck. Сәттілік тілеймін!

Оқушылармен бірлесе отырып, сабақтың мақсаты айқындалады.

https://itest.kz/kz/lekciya_viii_tarau_

qanajnalym_musheleri_zhurekting_

qurylysy_zhumysy_rettelui

https://itest.kz/kz/lekciya_viii_tarau_

qantamyrlar_zhane_olardyng_turleri

https://itest.kz/kz/lekciya_

viii_tarau_ulken_zhane_kishi_

qanajnalym_shengberleri_

qannyng_qantamyrlarmen_qozhaluy

https://itest.kz/kz/lekciya_viii_tarau_

zhurek_qantamyrlar_zhujesining_aurulary

Сынып оқушыларын 4 топқа бөлемін.

І топ: Жүрек.

ІІ топ: Қантамырлары.

ІІІ топ: Қанайналым.

IV топ: Гигиена.

 «Сұрақ менен, жауап сізден» стратегиясы бойынша ITest-тен лездік сұрақтар.

Экранда BilimLand-тен видео көрсетіледі:

https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/adam-biologiyalyq-tur-retinde/zhurek-qan-tamyry-zhujesi/lesson/zhurekting-qurylysy

Лездік сұрақтар

1. Ағзада қанның үздіксіз қантамырлардың бойымен ағуын не дейміз?
2. Қанайналым жүйесінің орталық мүшесі?
3. Жүректің сыртын дәнекер ұлпадан тұратын жұқа... қаптап тұрады.
4. Жүректің сыртқы қабаты.
5. Жүректің жиырылу ырғағын үдетеді.
6. Жүректің жалпақ бөлігін не деп атайды?
7. Ересек адамның жүрегінің салмағы?
8. Жүрек автоматиясы дегеніміз не?
9. Қанның қан айналым шеңберімен ағатынын ашқан ғалым?
10.  Жүректің ортаңғы қалың бұлшық етті қабаты?

Экранда BilimLand-тен видео көрсетіледі:

https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/adam-biologiyalyq-tur-retinde/zhurek-qan-tamyry-zhujesi/lesson/qan-tamyrlary

1. Қанды жүректен мүшелер мен ұлпаларға тарататын қантамырлар тобы.
2. Артериялардың сыртқы қабаты түзілген.
3. Ең ірі артерия қантамыры.
4. Мүшелер мен ұлпалардан көмірқышқыл газына қаныққан қанды жүрекке тасымалдайды.
5. Қан қысымы артерия тамырларынан төмен және қан өте баяу қозғалатын тамыр.
6. Вена тамырының сипаттамасын анықтаңыз.
7. Ең жіңішке қантамырының сипаттамасы.
8. Артерия қабырғасының ортаңғы қабаты түзіледі.
9. Ішінде жарты ай тәрізді қақпақшалары болады.
10.  Оң жақ қарыншадан басталатын өкпе артериясының ішінде болады?

Экранда BilimLand-тен видео көрсетіледі:

https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/adam-biologiyalyq-tur-retinde/zhurek-qan-tamyry-zhujesi/lesson/qan-ajnalymy

1. Жүректің сол жақ қарыншасынан басталып, жүректің оң жақ жүрекшесімен аяқталатын қанайналым шеңбері.
2. Жүректің оң жақ қарыншасынан басталып, жүректің сол жақ жүрекшесімен аяқталатын қанайналым шеңбері.
3. Жүрек жұмысының ерекшелігін анықтау үшін қолданылатын әдіс.
4.  Жүрек бұлшық еттерінің жұмысын қисық сызық арқылы жазып алатын аспап.
5. Электрокардиограф арқылы жүректің бұлшық еттерінің жұмысы жазылған қисық сызық.
6. Қан қысымы төмендеген кезде болатын ауру.
7. Қан қысымын өлшейтін құрал.
8. Жүрек бұлшық еттері қанмен қамтамасыз етілмеген жағдайда не болады?
9. Қанның қантамырлар бойымен қозғалуын реттейтін орталық.
10.  Қан қысымы жоғарылаған кезде болатын ауру.

Экранда BilimLand-тен видео көрсетіледі:

https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/adam-biologiyalyq-tur-retinde/zhurek-qan-tamyry-zhujesi/lesson/qan-ajnalym-zhujesining-aurulary

1. Жүрек пен қантамырлар жүйесінің ауруларының пайда болу себептері.
2. Қалқанша без гормонының не аз, не көп бөлінуі.
3. Адамда қан қысымының көтерілу себебі.
4. Адамда қан қысымы көтерілсе не төмендесе не болады?
5. Қанда эритроциттердің азайып, гемоглобиннің кемуінен болатын ауру.
6. Лейкоциттердің тез көбеюінен пайда болатын ауру.
7. Алғашқы көмек көрсеткенде жарақатты немен өңдейді?
8. Не үшін жгутті 2 сағаттан артық ұстауға болмайды?
9. Темекідегі қандай зат қан қысымын көтеріп, қанның ұюын күшейтеді?
10.  Қан кетудің қандай түрлері ажыратылады?

Сабақтың ортасы

Түсін

Қолдану

Сергіту сәті

Талдау

Жинақтау

Бағалау

«Ойлан, жұптас, талқыла» стратегиясы бойынша топ оқушылары постер қорғайды. Постерде міндетті түрде сызба мен Венн диаграммасы болуы керек.

І топ тапсырмасы:

Сұрақ:

Балықтың жүрегі неше бөлімді, қанайналым жүйесі нешеу?

Қосмекенділердің жүрегі неше бөлімді, қан айналым жүйесі  нешеу?

ІІ топ тапсырмасы:

Сұрақ:

Жорғалаушылардың жүрегі неше бөлімді, қан айналым  жүйесі нешеу?

 Қолтырауынның жүрегі неше бөлімді, қан айналым жүйесі нешеу?

 ІІІ топ тапсырмасы:

Сұрақ:

Құстардың жүрегі неше бөлімді, қан айналым жүйесі нешеу?

Сүтқоректілердің жүрегі неше бөлімді, қанайналым жүйесі нешеу?

 IV топ тапсырмасы:

Активстудио: Жүректі талдайды, терминмен жұмыс.

А4 қағазы, маркер,  түрлі-түсті стикерлер

https://twig-bilim.kz/kz/film/factpack-heart

https://twig-bilim.kz/kz/film/heart

https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/adam-biologiyalyq-tur-retinde/zhurek-qan-tamyry-zhujesi/lesson/zhurekting-qyzmeti

https://itest.kz/kz/exam_test?test_id=934651449

https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/adam-biologiyalyq-tur-retinde/zhurek-qan-tamyry-zhujesi/lesson/qan-ajnalymy

https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/adam-biologiyalyq-tur-retinde/zhurek-qan-tamyry-zhujesi/lesson/qan-ajnalym-zhujesining-aurulary

https://itest.kz/kz/exam_test?test_id=409512781

https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/adam-biologiyalyq-tur-retinde/zhurek-qan-tamyry-zhujesi/lesson/zhurekting-qurylysy

https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/adam-biologiyalyq-tur-retinde/zhurek-qan-tamyry-zhujesi/lesson/zhurek-qan-tamyr-zhujesining-aurulary-men-gigienasy

https://itest.kz/kz/exam_test?test_id=134641001

https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/adam-biologiyalyq-tur-retinde/zhurek-qan-tamyry-zhujesi/lesson/zhurek-qan-tamyry-zhujesine-tusetin-zhuktemeler-aseri

https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/adam-biologiyalyq-tur-retinde/zhurek-qan-tamyry-zhujesi/lesson/zhurek-qan-tamyr-zhujesining-aurulary-men-gigienasy

https://itest.kz/kz/exam_test?test_id=137611103

Жүрек жұмысына байланысты зертханалық жұмыстар:

• Қан қысымын тонометр арқылы өлшеу
• GLX құрылғылары көмегімен жүрек жұмысын электрондық жолмен жазу.
• Қан кеткенде көрсетілетін алғашқы жәрдем.

«Сен білесің бе?»  Twig-Bilim.kz -қызықты деректер арқылы сергіту сәті.

• Адам жүрегі ұрыққа 25 күн болғанда соға бастайды.
• Адам денесіндегі қантамырларының тұтас ұзындығы 100 000 км. Жер шарын 2,5 рет орауға жетеді.

Twig, BilimLand  тестік тапсырмалар

І топ тапсырмасы:

ІІ топ тапсырмасы:

ІІІ топ тапсырмасы:

IV топ тапсырмасы:

Алған білімді пысықтау, қорытындылау.

Бағалау парағы бойынша оқушылардың білімі бағаланады.

Бағалау парағы

Күні:

Сыныбы:

Оқушының аты-жөні:

Бағалау шкаласы:

«5» – 25-20 ұпай

«4» – 19–14 ұпай

«3» – 13–8 ұпай

  «2» – 7 ұпай, төмен

Сабақтың соңы

Conclusion. Қорытынды. Evaluation. Бағалау. Бағалау парағы арқылы жүзеге асады. For homework page 153-173. Good bye.

Саралау-оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті  жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау- оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Қабілеті жоғары оқушылар сыныптастарын оқыту арқылы дамиды.  Ал орташа оқитын оқушыларға өздерінің қабілетін көрсете алатындай жағдай жасау. Кейінгі сабақтарға деңгейлеріне қарай тапсырмалар әзірлеу.

Бағалау критерийлеріне сүйене отырып, өз-өзін бағалайды.

Бағалау парағы арқылы бағалау.

Мұғалімнің бағалауы.

Әр сабақ барысында мұқияттылық пен тиянақтылықты талап ету.